Wat als je na het HBO nog verder wilt studeren

Door na het behalen van je hbo-bachelor verder te studeren vergroot je jouw kansen op de arbeidsmarkt simpelweg omdat je hoger opgeleid bent dan reguliere hbo’ers. Een ander bijkomend voordeel is dat je zo het echte volwassenenleven nog een beetje uitstelt en kunt blijven genieten van uitgaan én uitslapen op een doordeweekse dag, studentenkortingen en een lange zomervakantie. Ook kun je door verder te studeren je specialiseren in een ander vakgebied dan dat waar je misschien vier jaar geleden voor gekozen hebt, maar nu wat minder enthousiast over bent. Wel heeft verder studeren ook ‘nadelen’, zo kan het verschil tussen hbo en wo groot zijn en kunnen in sommige gevallen de kosten erg oplopen omdat het een tweede studie betreft. Mocht je na het hbo verder willen studeren heb je verschillende mogelijkheden, zo kun je kiezen voor een master op zowel hbo- als wo-niveau, maar kun je ook beginnen aan een tweede hbo- of wo-bachelor. 

Tweede HBO-bachelor of WO-bachelor 

Met een hbo-propedeuse of bachelor op zak kun je toegelaten worden tot een bachelor-studie naar keuze op de universiteit. Wanneer je na je hbo begint aan een bachelor die in lijn ligt met je eerdere studie, bijvoorbeeld als afgestudeerde hbo-communicatiestudent beginnen aan een bachelor communicatiewetenschappen, krijg je in veel gevallen vaak vrijstelling waardoor je een verkorte bachelor van bijvoorbeeld anderhalf tot twee jaar kunt doen. Ben je niet meer zo enthousiast over de studierichting die je vier jaar geleden hebt gekozen maar inmiddels wel je hbo-diploma in hebt gehaald? In dat geval kun je er ook voor kiezen om aan een tweede hbo-opleiding te beginnen in een ander domein. 

Wo-master 

Wanneer je na het hbo een master op de universiteit wilt gaan volgen is deze in vele gevallen niet meteen toegankelijk. Je zult dan eerst een verkorte bachelor of premaster (ook wel schakeljaar genoemd) moeten volgen. Tijdens een premaster krijg je een aantal vakken ter voorbereiding op de master. Welke vakken je precies krijgt is afhankelijk van je vooropleiding. Daarnaast is er in veel gevallen wel een toelatingstraject waarbij je bijvoorbeeld een assessment moet maken om toegelaten te worden tot de premaster. Nadat je het premasterprogramma hebt afgerond krijg je geen bachelor-diploma, maar wel een certificaat waarmee je tot de master wordt toegelaten. Tijdens een master specialiseer je jezelf in een bepaald vakgebied en is het onderwijs, in tegenstelling tot de praktijkgerichte insteek op het hbo, meer gericht op onderzoek en het bestuderen van bestaande theorieën.    

Lees ook eens: Wat is het verschil tussen een hbo- of wo-master?

Hbo-master

Universitaire opleidingen zijn wetenschappelijk en daarmee erg gericht op onderzoek en theorie. Wanneer je wel graag verder wilt studeren om zo je kennis te verdiepen, maar niet staat te springen om dit op universitair niveau te doen kan een hbo-master een optie zijn. Een hbo-master wordt ook wel een professionele master genoemd en is niet alleen gericht op onderzoek, maar ook op de praktijk. Afhankelijk van welke hbo-opleiding je gedaan is het in sommige gevallen mogelijk om door te stromen naar een hbo-master. Een voorbeeld van een hbo-master is een postinitiële master (PIM). Dit is een opleiding voor studenten met een grote hoeveelheid werkervaring en graag kennis willen verdiepen. Let er wel goed op dat je master door de NVAO geaccrediteerd is. Dit houdt in dat je opleiding aan bepaalde, kwalitatieve eisen voldoet. 

En wat kost dat dan? 

Verder studeren na het hbo klinkt aantrekkelijk, maar het financiële plaatje kan in sommige gevallen een stuk minder aantrekkelijker zijn. De meeste studenten betalen wettelijk collegegeld. De overheid bepaalt jaarlijks de hoogte hiervan. De hoogte van het collegegeld kan elk jaar veranderen. De wettelijke hoogte van het collegegeld voor universiteit of hogeschool voor 2024-2025 is voltijd €2.530 en deeltijd of duaal tussen €1.506 en €2.530. 

Het wettelijk collegegeld geld helaas alleen voor je eerste studie. Als je een tweede bachelor of een tweede master wilt volgen betaal je het niet Europese tarief. Dit bedraagt rond de €15.000 - € 19.000 per jaar in het schooljaar 2023-2024. Studenten die in of na 2018-2019 voor het eerst beginnen met een bachelor of associate degree, betalen maar de helft van het wettelijke collegegeld. Wanneer je student bent aan een lerarenopleiding geldt de halvering zelfs 2 jaar. Meer informatie hierover vind je op rijksoverheid.nl.  

Gratis een tweede bachelor?

Dit is zeker mogelijk! Je zal je misschien afvragen hoe dat kan? Nou, dat is eigenlijk heel simpel. Als je twee opleidingen tegelijk volgt hoef je maar voor 1 opleiding te betalen. Je kan bijvoorbeeld ook in het laatste jaar of halfjaar van je huidige studie een nieuwe bachelor gaan volgen. Deze bachelor is dan gratis totdat je klaar bent met je eerste bachelor. Daarna betaal je gewoon het wettelijke collegegeld. Het voordeel hiervan is dat je niet het collegegeld van een tweede studie hoeft te betalen (het niet-Europese collegegeld) maar gewoon door blijft betalen alsof het je eerste studie is! 

Instellingscollegegeld 

Sommige universiteiten en hogescholen bepalen zelf de hoogte van het collegegeld. Bijvoorbeeld particuliere scholen. Je betaalt dan instellingscollegegeld, wat meestal hoger is dan het wettelijk collegegeld. Wanneer je instellingscollegegeld betaalt, kun je het gehele bedrag lenen dat je aan instellingscollegegeld betaald met een maximum van €11.570 per collegejaar. Je kunt nooit meer collegegeldkrediet krijgen dan je aan collegegeld moet betalen.

Basisbeurs

Gelukkig hoef je niet alles zelf te betalen als je studeert. Studenten krijgen sinds het schooljaar 2023-2024 de basisbeurs. Dit betekend dat thuiswonende studenten meer dan €100 euro per maand krijgen van DUO en uitwonende studenten krijgen meer dan €400 euro per maand. In het schooljaar van 2024-2025 bedraagt dit €121,33 voor thuiswonende studenten en €302,39 voor uitwonende. Daarbij krijgen studenten ook een prestatiebeurs. Dit houdt in dat studenten doordeweeks of in het weekend gratis kunnen rijzen met het OV. Verder is het zelfs mogelijk om een aanvullende beurs te krijgen die op kan lopen tot bijna €460 euro per maand.

Aanvullende beurs

Wanneer de ouders van studenten samen minder dan €36.592,92 verdienen per jaar, krijg jij als student de volledige aanvullende beurs. De grens hiervan valt tot ongeveer een gezamenlijk inkomen van €70.000 per jaar. Weet je niet zeker of je ouders genoeg verdienen? Je kan altijd de aanvullende beurs aanvragen. DUO controleert dan zelf of je hier recht op hebt. Niet geschoten is altijd mis!

Extra geld via DUO

Naast de basisbeurs en aanvullende beurs heb je ook nog kans op extra geld van DUO als je tijdens je studie problemen had vanwege functiebeperkende omstandigheden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan functiebeperkende omstandigheden zoals ADHD, PTSS, gender transitie, ernstig ongeluk, verlies naaste of ouder en alles wat er (misschien) voor gezorgd heeft dat studeren lastiger is of was en misschien zelfs uitliep tot studievertraging. Als jij hier tussen denkt te vallen, kan je beroep doen op deze regeling en met terugwerkende kracht een gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van je studieschuld krijgen.

Wat is het maximale dat je kan krijgen en lenen?

Voor het collegejaar van 2024-2025 kunnen studenten hieronder vinden hoeveel zij per maand kunnen krijgen:

Weten hoeveel je kunt lenen voor collegegeld? 

Krijg je studiefinanciering? Dan kun je extra lenen om collegegeld te betalen. Dit heet collegegeldkrediet. De hoogte hiervan is afhankelijk van het soort collegegeld dat je betaald (wettelijk of instellingscollegegeld). Weten hoeveel je kunt lenen? Dit vind je op de pagina ‘bedragen’ van duo.nl.

Nog even bijverdienen tussen twee studies?

Er is een perfecte manier om nog wat bij te verdienen en tegelijkertijd ervaring op te doen: tijdelijk werken via ASA Talent! ASA is een uitzendbureau dat zich richt op studenten en young professionals zoals jij. Ze begrijpen dat je soms wat extra geld nodig hebt en bieden verschillende bijbanen aan die je kunt combineren met je studie. Op die manier kun je niet alleen wat bijverdienen, maar ook waardevolle vaardigheden buiten het klaslokaal opdoen. Dus waarom niet profiteren van de flexibiliteit en mogelijkheden die ASA te bieden heeft? Neem contact op met een van onze uitzendbureaus bij jouw in de buurt en ontdek hoe je jouw studie- en werkervaring kunt verrijken!